MARIE SALVA XANANA? FRETILIN IHA ONA TAHU-LARAN, HAKARAK DADA TAN XANANA BA TAHU-LARAN?

Dili – TDF: Iha kampanhe “konsolidasaun” iha foho dala-barak ona Mari Alkatiri, tanba kilat musan laiha ona atu tiru CNRT no AMP, hakilar bebeik katak “FRETILIN mak sei hasai Maun Xanana hosi Tahu-Laran”. Será ke ne lós?

Fenómena foun ida né hatudo momos katak, Mari Alkatiri lakon ona kilat musan ka kartuz hodi ataka Xanana, CNRT ho AMP. Hatudo mos katak Fretilin radikal laiha ona argumentos hodi hatuun Xanana, tanba né uza fali Xanana hanesan "kartu As" ba sira nia propaganda polítika. De faktu, iha tinan 3 nia laran ikus, Mari, Arsenio Bano, Jose Manuel Fernandes ho sira seluk sempre ataka no insulta Xanana Gusmao, ate kea taka nia pessoal rasik.

Polítikamente, aktu ida né hanesan mos “kari rai-rahun” ba povu nia matan laran, tanba Mari  Alkatiri sempre konsidera povu né sei beik hela hanesan iha tinan 1975, no sira nia grupu hosi Mosambike (Maputo) mak matenek liu ema hotu. Mari Alkatiri mos konsidera Timor Oan hanesan instrumentu ida nebé bele uza hodi atinje nia objektivu polítiku, no tanba né la interesse se Timor Oan hatene ka lae? Ba nia naran katak nia iha “bargaining position” (posisi tawar) iha polítika mak importante liu.  Nia mos hatudo arrogansia no hatudo momos katak ba nia Fretilin Radikal lakon laiha buat ida, naran katak nia pozisaun hanesan Sekjen Fretilin Radikal la muda.

Salva Xanana?

Mari nia aktu nebé nia halo né hatudo deit preokupasaun no presipitasaun nebé Mari Alkatiri ho Fretilin radikal iha konaba sira nia futuru iha eleisaun 2012. Baze Fretilin radikal nian agora komessa naksobu no rahun tanba povu komessa lakon konfiansa ba Fretilin Mari. Povu mos bele distinge ona katak Fretilin Movimento Libertasaun 1975 la hanesan ho Fretilin Mari-Lu nebé buka atu hadau poder iha eleisoens.

Povu iha distrito tó baze fó fiar liu ba Xanana no hatene katak Xanana mak bele salva povu né dala ida tan hosi “eskravatura polítika” nebé Mari Alkatiri ho nia grupo Maputo mai halo hela ba Timor oan sira durante nia kaer ukun iha tinan hirak liu ba. Eskravatura politika katak, sira konsidera Timor Oan hanesan beik, no bele lohi tun sae no halo konforme nia hakarak.

Tanba ne mak Xanana sempre dehan katak Mari lalika koalia katak nia atu salva Xanana ne lalika fiar no bosok ten. Tanba Mari ho Fretilin Mari rasik iha ona tahu laran, oinsa mak bele lori salva fali Xanana? Justru sira mak sei lori fali Xanana ba tahu laran karik.

Tauk ho “lakon” ida né mos maka dudu Mari Alkatiri hodi koalia bebeik istória dehan bebeik katak Fretilin Mari-Lu mak luta mesak. Iha konsolidasaun iha Manleuana Sabado (25/06) liu ba, Xanana hatete katak, nia uluk membro Fretilin Libertasaun Nasional, laos membro Fretilin Mari-Lu ida foin harii iha 2000 hodi compete ba eleisaun geral. Xanana Gusmao ema nebé liderá luta 24 anos mos hatete katak luta ba ukun a’an Timor Oan hotu mak luta, laos ema ida ka grupo ida deit (Diario 27/06/2011), liu-liu Fretilin Mari.

Tanba né Mari buka lohi povu Timor oan  atu vota ba nia partidu nebé distorta tiha prinsipius Fretilin Movimento da Libertasaun nian (TDF).